Is een slimme meter bij zonnepanelen, wel zo slim? (+ zonnepanelen “doel” en weetjes over salderen/terugleveren)

Voordat je zonnepanelen aanschaft, bedenk dan wat je doel hierbij is. Met een hoog aantal zonnepanelen heb je te maken met een overschot aan energie. Je kunt dit opslaan in een eigen accu of je kunt deze energie terugleveren (verkopen) aan je energiemaatschappij. Dit heet salderen, maar hoe werkt dat precies? En welke rol spelen energiemeters in dit verhaal? Want is een slimme meter bij zonnepanelen, wel zo slim?

Lees ook: “Waarom gaan wij de slimme meter weigeren?”

Waarom zonnepanelen?

Met zonnepanelen wek je je eigen stroom op. Je bent hierdoor (grotendeels) onafhankelijk van energieleveranciers. Je maakt gebruik van de natuur en ben je duurzaam bezig. In hoeverre je met jouw zonnepanelen de optimale energie opbrengst behaalt, is afhankelijk van veel variabelen. Als je zonnepanelen kunt bekostigen, heb je financieel gezien hoe dan ook winst. Ja, ik wil heel graag zonnepanelen!

Wat is je doel met de zonnepanelen?

Als je kiest voor zonnepanelen is een van de belangrijkste vragen wat je doel is. Wil je een beetje energie zelf opwekken en daarnaast energie afnemen van de energieleverancier? Wil je precies quitte spelen qua opwekken en verbruik? Of wil je meer energie opwekken dan je verbruikt?

Vraag je in dit laatste geval af wat je met het overschot aan zonne-energie wilt doen. Je kunt namelijk energie terugleveren (salderen) aan de energieleverancier. Dit levert geld op, maar ook extra regels. Een andere optie is om de energie op te slaan voor jezelf. Dan heb je een extra accu nodig. Het kost je wel meer van te voren als investering, maar het levert je volledige zelfvoorziening op. En scheelt (komend) gedoe met salderen.

Energie besparen aan twee kanten

Naast duurzaam energie opwekken met zonnepanelen, kun je ook je energieverbruik verminderen. Zo bespaar je aan beide kanten. Kan je energieverbruik erg verminderen? Dan kun je overwegen om minder zonnepanelen aan te schaffen. Handig om van te voren even te checken dus.

Wat als je juist minder of meer energie opwekt dan nodig?

Met jouw zonnepanelen wek je stroom op. De apparaten in je huis verbruiken deze stroom. Het kan zijn dat je minder energie opwekt dan dat je nodig hebt. Je hebt dan nog extra energie nodig en koopt dit van de energiemaatschappij. Het kan ook zijn dan je meer energie opwerkt dan dat je nodig hebt. Je kunt de overige energie terugleveren aan de energiemaatschappij.

Daarnaast produceren zonnepanelen in de zomer meer energie dan in de winter. En overdag meer dan ’s avonds. Maar wat als je overdag gewoon werkt en juist ’s avonds energie nodig hebt? De meeste systemen kunnen de opgewekte energie niet opslaan (dit soort accu’s staan in de kinderschoenen en zijn nu nog erg kostbaar).

Het is een beetje ingewikkeld omdat jij én de energiemaatschappij jouw huis voorzien van stroom.
Dit loopt als het ware door elkaar heen via dezelfde elektriciteitskabel. Maar het verrekenen hiervan gaat door middel van salderen.

Het verrekenen van je energie opbrengst met je verbruik

Salderen

Elk jaar krijg je de energie-afrekening van het totale verbruik (in kWh). Salderen is dat de energie die jij hebt opgewekt met je zonnepanelen, één op één wordt verrekend met de energie die je hebt afgenomen van het net. Jouw elektriciteitsmeter houdt dit bij. Het salderen is opgenomen in de Elektriciteitswet van 1998, dit betekent dat iedere energieleverancier verplicht is om hieraan mee te werken.

Salderen: de hoeveelheid energie die je hebt afgenomen van het net MINUS de energie die je hebt opgewekt met jouw zonnepanelen.

Terugleveren

Stel nou dat je onderaan de streep meer energie hebt opgewekt dan je hebt verbruikt? Dan kun je de overige energie terugleveren. Hiervoor krijg je een vergoeding (note: de vergoeding is natuurlijk fijn, maar je hoeft het er niet om te doen want het is minimaal).

Terugleveren: je hebt meer energie opgewekt dan afgenomen van het net. Voor de teruggeleverde stroom krijg je een vergoeding.

Om te salderen en terugleveren heb je wel een systeem nodig

Om te salderen en energie terug te leveren tegen vergoeding moet je allereerst jouw zonnepanelen laten registeren bij de netbeheerder via de website www.energieleveren.nl. Daarnaast is een goed functionerende meter van belang! Niet elke meter is geschikt voor het salderen en terugleveren.

Note: het is handig om de energie opbrengt van je zonnepanelen apart te kunnen meten, los van je verbruik. Anders weet je alleen wat je in totaal aan stroom afneemt of teruglevert en heb je geen goed overzicht. Dit kun je doen met een energieverbruiksmanager of de omvormer van je zonnepanelen.

Ook leuk: “Hoe duurzaam zijn groene stroom en gas? (+ top 5 groene energieleveranciers 2019)“

Geschikte energiemeters voor salderen en terugleveren

Analoge elektriciteitsmeter

De “oude” Ferraris-meter is een analoge elektriciteitsmeter en deze loopt automatisch op als je energie verbruikt en telt terug als je dus zelf energie opwekt. Om te kunnen verrekenen door middel van salderen hoef je deze meter niet te vervangen. Er kunnen wel problemen ontstaan als je onderaan de streep meer energie hebt opgewekt dan afgenomen en aanspraak wilt maken op de terugleververgoeding.

Alle andere analoge meters die niet kunnen terugtellen zijn niet geschikt. Deze moet je vervangen.

Digitale elektriciteitsmeter

Bij nieuwbouw of renovatie wordt meestal een digitale elektriciteitsmeter geplaatst. Met een digitale meter mét terugleverregistratie kun je salderen en terugleveren. Geef aan je netbeheerder door dat je zelf elektriciteit opwekt zodat zij ook de terugleverstand opnemen en doorgeven aan je energieleverancier. Let erop dat de juiste gegevens worden overgenomen.

Een digitale elektriciteitsmeter zonder terugleverregistratie is niet geschikt. Deze moet je vervangen.

Slimme meter

De slimme meter is een nieuw apparaat die de meterstanden meet en via GPRS automatisch doorstuurt naar jouw energiemaatschappij. De meter ziet apart wat je afneemt en teruglevert aan het net. Hij ziet niet wat je zonnepanelen precies produceren. Hiervoor kun je een apart systeem koppelen aan je zonnepalenen/ slimme meter.

Analoge meter VS slimme meter bij zonnepanelen

De slimme meter ziet precies hoeveel energie er afgenomen is en los daarvan zelf geproduceerd wordt. Bij de analoge meter loopt dat op en af over één teller en wordt dit gewoon met elkaar verrekend (gesaldeerd dus). Kortom, met een analoge meter kun je blijven salderen, ook als de geruchten kloppen dat de salderingsregeling wordt aangescherpt, afgeschaft of extra belast. Want dit is dan nogal een zonnepanelen-anticlimax.

Als je geen geschikte meter hebt, dan is het pech. Maar zolang de slimme meter nog niet verplicht is, kan het voor zonnepaneelhouders slim zijn om nog even te wachten met een slimme meter. Het kan zijn dat jouw leverancier een slimme meter vereist. Dan kun je gelukkig overstappen..

Lees ook: “4 fabels over zonnepanelen; leveren ze wel écht genoeg op?“

Heb jij ervaring met salderen of een slimme meter bij zonnepanelen? Benoem de voor- en nadelen in de reacties, dan kunnen we elkaar een beetje helpen met het onderzoek.

Afbeeldingen: Pixabay, artikel update 2021 (origineel 2016)

Bronnen:

• http://zonenco.nl/zon-thuis/meter-geschikt/ (is je meter geschikt?)
• https://www.energiewereld.nl/energiegids/terugleveren-en-salderen (rekenvoorbeelden en handig overzicht per energieleverancier)
• https://www.energieverbruiksmanagers.nl/veelgestelde-vragen/ (info over
• energieverbruiksmanagers)
• http://www.zonnestroomproducenten.org/z-salderen.php (wetsartikel en in beroep gaan tegen de slimme meter)